Rozwód, a upadłość konsumencka małżonka
Doświadczenie życiowe, a także znaczna ilość spraw rozwodowych w sądach, pokazują, że nie każdy związek małżeński jest w pełni udany. Zdarza się, że para – z uwagi na zupełny i całkowity rozpad pożycia małżeńskiego – decyduje się na rozstanie. Niejednokrotnie w obliczu tego zdarzenia rodzi się pytanie, czy rozwód wywołuje jakiekolwiek konsekwencje w zakresie upadłości konsumenckiej małżonka?
Powstanie rozdzielności majątkowej
Rozdzielność majątkowa to ustrój, w którym każde z małżonków ma swój odrębny majątek. Warto pamiętać, że wraz z zawarciem związku małżeńskiego dochodzi do automatycznego powstania wspólności majątkowej. Od tej chwili wszystko to, co jedno z małżonków kupi, będzie należeć również do drugiego małżonka. Jednakże obowiązujące prawo wprowadza dla małżonków możliwość ustanowienia rozdzielności majątkowej, m.in. poprzez podpisanie przed notariuszem stosownej umowy sprawia. Jeśli po sporządzeniu takiego dokumentu jedno z małżonków zakupi np. dom, to będzie on wyłączną własnością tego małżonka. Umowę rozdzielności majątkowej można podpisać zarówno przed zawarciem związku małżeńskiego, jak i w jego trakcie, należy jednak mieć na uwadze, że ustanowienie rozdzielności majątkowej nie działa wstecz. Wspomnieć należy, iż rozdzielność majątkowa może zostać również ustanowiona przez sąd, a także może powstać z mocy samego prawa. Wspomniany ustrój majątkowy powstanie ex lege, gdy:
- jedno z małżonków zostanie ubezwłasnowolnione;
- jedno z małżonków ogłosi upadłość konsumencką.
Kiedy dojdzie do ogłoszenia upadłości konsumenckiej, dotychczasowy majątek wspólny tworzy masę upadłości. Od tego momentu nie można go podzielić, jednakże współmałżonek ma prawo zgłoszenia do masy upadłości tych wierzytelności, który wynikają z jego udziału w dotychczasowym majątku wspólnym. Oznacza to, że interes małżonka jest nadal chroniony przez prawo.
Odpowiedzialność za długi upadłego małżonka
Jak wspomnieliśmy wyżej, w momencie ogłoszenia upadłości jednego z małżonków dochodzi do powstania rozdzielności majątkowej. Wynika to bezpośrednio z obowiązującego w Polsce prawa upadłościowego. Wraz z ogłoszeniem upadłości majątek wspólny zostaje zaliczony do masy upadłości. Od tego momentu nie jest możliwe jego podzielenie. Jest to podejście dość surowe, niektórzy stoją na stanowisku, iż jest to rozwiązanie wręcz krzywdzące dla drugiego z małżonków, który upadłości nie ogłosił. Obowiązujące uregulowanie wynika z założenia, że małżonkowie mający wspólnotę majątkową odpowiadają za długi drugiego z nich. Po ogłoszeniu upadłości majątkiem wspólnym zarządzać może wyłącznie syndyk bądź zarządca. Zarówno dłużnik, jak i małżonek mają prawny zakaz zarządzania majątkiem, a także korzystania z niego. Ewentualne zniesienie wspólności majątkowej ma zastosowanie tylko wówczas, gdy stosowną umowę zawarto przynajmniej na dwa lata przed złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości. Jest to bardzo ważny zapis, o którym trzeba pamiętać, decydując się na upadłość. UWAGA: wszystkie przepisy dotyczące upadłości i wspólności majątkowej odnoszą się zarówno do upadłości konsumenckiej, jak i firmowej. Upadłość konsumencka to procedura sądowa, dzięki której można wyjść z długów. Dostępna jest dla wszystkich, którzy nie są w stanie dalej spłacać swoich zobowiązań. Należy jednak pamiętać, że instytucja upadłości konsumenckiej może wiązać się z daleko idącymi konsekwencjami dla osób pozostających w związku małżeńskim.